Met de publicatie 'handreiking basistips voor ventileren', vraagt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) extra aandacht voor de noodzaak van goede ventilatie.
Het belang van ventileren begint na een lange periode van negeren langzaam door te dringen bij de rijksoverheid. Op 11 oktober 2021 heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) de handreiking basistips voor ventileren gepubliceerd.
Op de website valt te lezen: ‘Goed ventileren zorgt voor een betere luchtkwaliteit en beperkt de verspreiding van virusdeeltjes, bijvoorbeeld van het coronavirus. De handreiking bevat tips, onder andere voor gebouweigenaren en -beheerders, om op de juiste manier te ventileren.’
‘Frisse lucht is belangrijk voor de gezondheid. In afgesloten ruimtes wordt lucht steeds viezer. Die vervuiling neemt toe als er meer mensen in de ruimtes aanwezig zijn. Door ventilatie stroomt er frisse lucht naar binnen. Dat is nodig om de luchtkwaliteit goed te houden. Lagere luchtkwaliteit kan klachten veroorzaken als vermoeidheid, hoofdpijn en duizeligheid. Daarnaast kunnen virusdeeltjes, bijvoorbeeld van het coronavirus, zich in ruimtes zonder ventilatie beter verspreiden. Daarom is het nodig om ruimtes in gebouwen continu te ventileren.’
Om mensen, specifiek gebouweigenaren en -beheerders, te helpen goed te ventileren, bevat de handreiking vijf tips voor goede ventilatie:
Het ministerie van VWS gaat de handreiking sturen aan branche- en koepelorganisaties en vraagt aandacht voor goed ventileren via posters, stickers en social mediaberichten met de slogan ‘Ventileren zo gedaan’.
Er is een aparte webpagina ingericht met veelvoorkomende vragen en antwoorden, hierop valt te lezen:
‘Frisse lucht is belangrijk voor de gezondheid. Daarom is het nodig om ruimtes in gebouwen continu te ventileren. Goed ventileren zorgt voor een betere luchtkwaliteit en minder fijnstof. Het helpt tegen ziektekiemen en andere deeltjes in de lucht die niet goed zijn voor de gezondheid.’
Op deze website wordt specifiek gesproken over het 'ventileren van openbare ruimtes'- wat hier exact mee wordt bedoeld is echter niet duidelijk. Frisse lucht is belangrijk voor de gezondheid en comfort. In een gebouw gaat dat niet vanzelf. In een afgesloten ruimte wordt de lucht steeds viezer. Vooral als er mensen in een ruimte aanwezig zijn gaat dat snel. Door COVID-19 is het belang van ventileren weer duidelijk geworden. Ventileren is altijd belangrijk geweest en zal dat in de toekomst ook blijven. Met vijf basistips wordt uitgelegd wat men kan doen om op de juiste manier te ventileren.
VENTILATIEKAART
Naast de vijf basisregels kan men op deze website ook terecht voor het aanmaken van een zogenaamde Ventilatiekaart voor een specifieke ruimte. Dit is een informatiekaart die in deze bepaalde ruimte kan worden opgehangen, waarop de ventilatiekenmerken voor die ruimte zijn opgesomd.
HET BELANG VAN VENTILEREN
Het laatste onderdeel van de website richt zich op informatieverstrekking inzake het belang van ventileren. Zo wordt er verwezen naar twee websites van het RIVM inzake onderwerpen als Coronavirus-covid-19/ventilatie en Coronavirus-covid-19/verspreiding.
Het is goed dat de overheid, na het veel te lang negeren van dit onderwerp, de belangrijke rol van ventilatie eindelijk erkend. De basistips zijn dan ook niet meer dan een voorzichtig begin. De tips zijn dermate algemeen dat het handelingsperspectief voor gebouwgebruikers, net als eerder gepubliceerde maatregelen, beperkt blijft.
Het is van groot belang om de noodzaak van gestructureerd ventileren, hoger op de agenda komt van politiek Nederland. De overheid zal hier duidelijk een regierol over moeten innemen, onder meer door het formuleren van een heldere informatiecampagne en het uitbreiden en/of opstellen van toereikende normen en wet- en regelgeving.
Het ontbreken van een wettelijk kader en daarmee de handhaving van eventueel uitgevaardigde maatregelen, zal er echter voor zorgen dat de meeste gebouweigenaren voorlopig niet de noodzakelijke maatregelen zullen nemen.
Zoals we al eerder schreven is het begrijpelijk dat gebouweigenaren, -beheerders en -gebruikers het lastig vinden om concrete maatregelen toe te passen. Elk gebouw is immers anders, dit gaat ook op voor technische installaties en het feitelijke gebouwgebruik. Als HC Groep benadrukken we dan ook graag dat er in de branche voldoende specialisten zijn die bij deze vraagstukken kunnen helpen.
Adviseurs kunnen helpen bij het inventariseren van bestaande installaties en adviseren welke maatregelen gewenst en noodzakelijk zijn. Installateurs weten welke installaties er in het gebouw aanwezig zijn en kunnen helpen met de inventarisatie, verder kunnen deze de installaties op de gewenste waarden voor ventilatie en CO2 instellen en het benodigde onderhoud uitvoeren.
Fabrikanten en leveranciers zijn de experts met betrekking tot de verschillende installatiecomponenten en -systemen en kunnen helpen bij het inventariseren van de bestaande installaties, advies geven over de benodigde (specialistische) maatregelen en helpen bij het voorlichten en instrueren van beheerders en gebruikers.
Om de markt te helpen met praktijkgerichte oplossingen met veel handelingsperspectief heeft HC Groep Nubes Ventilatica ontwikkeld, een vijf stappenplan voor veilig ventileren.
De vijf stappen omvatten alle aspecten die invloed hebben op ventilatieveiligheid. Dit wil zeggen niet alleen ventileren met verse buitenlucht, maar ook de kwaliteit van deze lucht en de toegevoerde hoeveelheid per persoon. Niet alleen de luchtkwaliteit monitoren, maar ook corrigerende acties uitvoeren wanneer deze onvoldoende is. Immers, elke ruimte en het bijbehorende gebruik is anders en wil in de loop der tijd wel eens wijzigen, dus ventileren op basis van de toepassing. Tot slot ervoor zorgen dat de maatregelen voor veilig ventileren niet tot gevolg hebben dat de ruimte niet meer comfortabel is, met alle negatieve gevolgen van dien.
De vijf stappen zijn:
1. Ventileren met verse buitenlucht
Gebruik om te ventileren zoveel als mogelijk verse buitenlucht, haal (filter) verontreinigingen uit de buitenlucht, alvorens deze het gebouw binnentreden en recirculeer zo weinig mogelijk 'gebruikte lucht' afkomstig uit het gebouw.
2. Voldoende ventilatielucht per persoon
Ventileer met voldoende verse buitenlucht om het welzijn te stimuleren en verontreinigingen te verdunnen en met de retourlucht af te voeren. De in het Bouwbesluit genoemde luchthoeveelheden zijn onvoldoende, advies is 50 tot 60 m³/h verse lucht per persoon.
3. Luchtkwaliteit bewaken
Buitenluchtkwaliteit monitoren en centraal filteren en reinigen. Binnenluchtkwaliteit continu monitoren, naast temperatuur en relatieve vochtigheid ook op CO2, fijnstof, Ozon en VOS’n, en op basis van gemeten afwijkingen corrigerende acties uitvoeren.
4. Toepassing specifiek ventileren
Ventilatielucht toevoeren met luchtverdeelapparatuur (zoals bijvoorbeeld VAV-units, toevoerroosters, eventueel gecombineerd met sensoren of een regeling) die specifiek is bedoeld voor de functie en het gebruik van de ruimte (kantoor, school, ziekenhuis, bioscoop, museum, laboratorium, et cetera).
5. Comfort niet vergeten
Een veilig binnenklimaat moet ook een comfortabel binnenklimaat zijn. Naast voldoende verse lucht is het belangrijk om ook de andere comfortparameters, namelijk luchttemperatuur, luchtsnelheid, luchtvochtigheid, persoonlijke beïnvloeding, (ver)licht(ing) en geluid, goed te regelen.
