Blog post 14 | 2 november 2021

2 november 2021

Over gezonde gebouwen en voldoende ventilatielucht per persoon.

In het vakblad voor installatiedeskundigen in de gebouwde omgeving VV+ (editie oktober 2021) is het artikel ‘Gezonde gebouwen vragen om bredere blik’ gepubliceerd, naar aanleiding van het internationale rapport 'Urban insight, healthy buildings, cities and you' van SWECO. Het rapport gaat in op de volgende aspecten: een duurzame leefomgeving, gezonde levensstijlen en gezonde gebouwen - voor deze post beperken we ons tot het laatste onderwerp.

Strengere regelgeving

Aan het begin van deze blogserie heeft HC groep Nubes Ventilatica gepubliceerd, een 5-stappenplan voor gezond en veilig ventileren. De alinea ‘Strengere regelgeving’ van het eerdergenoemde artikel gaat dieper in op de wettelijke ventilatie-eisen in Nederland en daar buiten. In het artikel zegt Remco Kemperman, adviseur installaties bij Sweco:

‘In ons land hanteren we eigenlijk alleen voor ziekenhuizen de minimumeis van 12 liter per persoon per m². Voor kantoren zitten we in het Bouwbesluit op de helft! Terwijl Rehva, de Europese overkoepelende vereniging voor klimaatinstallaties, in zijn Covid-guidelines de grens van 10 liter per persoon per m² adviseert. Dus als het alleen al om ventilatie gaat, hebben we nog flinke stappen te zetten’, zegt Kemperman.

Hij is daarom voorstander voor striktere regelgeving. ‘Als je alleen al naar de Arbo-regelgeving kijkt, dan schrijft deze een ventilatiehoeveelheid van 30 m³/h per persoon voor; dit komt overeen met ongeveer 8,5 liter per persoon per m². Dus daar zit die eis in het Bouwbesluit voor kantoren ruim onder. Het Rijksvastgoedbedrijf schrijft zelf voor rijksgebouwen een eis van 40 m³/h per persoon voor, wat natuurlijk veel meer is dan in het Bouwbesluit staat. Als wij een advies opstellen, zeker bij scholen, gaan we meestal uit van 50 m³/h per persoon. Helaas merken we dan vaak dat dit niet haalbaar is, omdat dit aanpassingen in het gebouw en de techniek vereisen die het budget niet toelaten. Bij scholen komen we daarom in de praktijk niet verder dan het Bouwbesluit. Dat vind ik een kwalijke zaak.’

Nubes Ventilatica stap 2: voldoende ventilatielucht per persoon

In onze blog post van 3 maart 2021 schreven we uitgebreid over de noodzaak van het toevoeren van voldoende ventilatie lucht per persoon en het afvoeren van voldoende vervuilde lucht uit de ruimte. In de post werden diverse wetenschappelijke publicaties aangehaald die allemaal bewijs leveren dat de in het Bouwbesluit genoemde hoeveelheden verse lucht onvoldoende zijn. We benadrukken hierbij nogmaals de volgende aanbeveling:

‘Op basis van 100 jaar ervaring op het gebied van binnenklimaattechniek en ventilatie, gecombineerd met uitgebreid wetenschappelijk onderzoek, adviseert HC Groep om te ventileren met (minimaal) 40 – 60 m³/h gefilterde en geconditioneerde verse buitenlucht per persoon. Om daarmee het welzijn en de prestaties te stimuleren, de veiligheid van het binnenklimaat zeker te stellen en het ziekteverzuim te minimaliseren.’

Het rapport 'Urban insight healthy buildings and you'

In het rapport wordt een scenario geschetst waarbij de stad een gezonde incubator is. Dit is gebaseerd op drie principes: 1) een duurzame leefomgeving, 2) gezonde levensstijlen en 3) gezonde gebouwen. De conclusies uit het rapport luiden:

  • Gebruik de natuur en natuurlijke processen bij het ontwerpen van stedelijke gezondheid
  • Let op de link tussen binnen- en buitenomgeving
  • Verminder geluid en luchtverontreiniging door hergebruik van bestaande gebouwen
  • Stimuleer beweging
  • Iedereen is welkom
  • Promoot een gezonde levensstijl
  • Als je het kunt meten, dan kun je het verbeteren

Het volledige rapport is via deze link in te zien.

Over Nubes Ventilatica

Om de markt te helpen met praktijkgerichte oplossingen met veel handelingsperspectief, heeft HC Groep Nubes Ventilatica ontwikkeld: het 5-stappenplan voor het ontwerpen, creëren, in stand houden en onderhouden van een binnenklimaat dat niet alleen veilig is, maar ook het welzijn van de mens ondersteunt en stimuleert.

 

De vijf stappen zijn:

1. Ventileren met verse buitenlucht
Gebruik om te ventileren zoveel als mogelijk verse buitenlucht, haal (filter) verontreinigingen uit de buitenlucht, alvorens deze het gebouw binnentreden en recirculeer zo weinig mogelijk 'gebruikte lucht' afkomstig uit het gebouw.

2. Voldoende ventilatielucht per persoon
Ventileer met voldoende verse buitenlucht om het welzijn te stimuleren en verontreinigingen te verdunnen en met de retourlucht af te voeren. De in het Bouwbesluit genoemde luchthoeveelheden zijn onvoldoende, advies is 50 tot 60 m³/h verse lucht per persoon.

3. Luchtkwaliteit bewaken
Buitenluchtkwaliteit monitoren en centraal filteren en reinigen. Binnenluchtkwaliteit continu monitoren, naast temperatuur en relatieve vochtigheid ook op CO2, fijnstof, Ozon en VOS’n, en op basis van gemeten afwijkingen corrigerende acties uitvoeren.

4. Toepassing specifiek ventileren
Ventilatielucht toevoeren met luchtverdeelapparatuur (zoals bijvoorbeeld VAV-units, toevoerroosters, eventueel gecombineerd met sensoren of een regeling) die specifiek is bedoeld voor de functie en het gebruik van de ruimte (kantoor, school, ziekenhuis, bioscoop, museum, laboratorium, et cetera).

5. Comfort niet vergeten
Een veilig binnenklimaat moet ook een comfortabel binnenklimaat zijn. Naast voldoende verse lucht is het belangrijk om ook de andere comfortparameters, namelijk luchttemperatuur, luchtsnelheid, luchtvochtigheid, persoonlijke beïnvloeding,  (ver)licht(ing) en geluid, goed te regelen.